Gözlüğü Kim Buldu ?
Gözlüğü Kim Buldu: Pek çok kaynak, gözlüğün 1317 yılında icat edildiğini belirtse de, gözlüğün keşfinin M.Ö 1000’li yıllara dayanabilme olsasılığı da vardır. Pek çok kaynak bifokalleri icat etmiş olup, gözlüğün bulunuşa kaynaklık etmiş olsada, Benjamin Franklin’i bu buluşla ilişkilendirmez.
Gözlüğü Kim İcat Etti?
Nüfusunun %60’a yakınının net görebilmek için çeşitli araçlara ihtiyaç duyması gerektiği dünyada, gözlüğün icat edilmediğini düşünmek çok ütopik bir bakış açısı olurdu heralde. Arkeologlar özellikle M.Ö 1000’li yıllara kadar “optik ve gözlüğe benzer araçların” bulunmuş olduğunu söyleselerde; gözlüğün icat edildiğinin düşünüldüğü İtalya’da ve diğer ülkelerde net delillerle böyle bir buluşa rastlanmaz.
Uzun yıllar boyunca gözlüğün mucidinin Floransalı Salvino D’Armato degli Armati olduğu söylenmiştir. Çünkü Floransa’daki Santa Maria Maggiore Kilisesi’ndeki kitabe de, onun gözlüğün mucidi olduğu yazıyordu. Ancak ilerleyen zamanlarda, 1317 yılında yazılan o kitabenin sahte olduğu ispatlanmıştır. Hâlâ bu konuyla ilgili çok ciddi ikilemler bulunduğu için gözlüğün mucidinin net olarak Armati olduğu söylenememektedir.
Gözlükler Nasıl Çalışır ve Gözlüklerin Tarihi:
Gözlük yapmak için hangi malzemeler kullanılmıştır?
Geçmişteki gözlük modellerinin birçoğu, bugün gördüğümüz numaralı gözlüklerden biraz farklı gözüküyorlardı. Özellikle ilk modeller kültürden kültüre çeşitlilik gösteriyordu. Lakin o dönemki bazı mucitler, farklı malzemeler kullanarak kendilerini nasıl geliştireceklerine dair fikir sahibiydiler. Örneğin Romalılar cam yapmayı çok iyi biliyorlardı; işte bu ustalıklarını kendi gözlük tasarımlarını ve buluşlarını gerçekleştirmek için kullandılar.
Cetveli Kim Buldu?
İtalyan mucitler ise kaya kristalleri ile farklı görme bozuklukları olan insanlar için içbükey ve dışbükey tekniklerle araçlar yapılabileceğini öğrendi.
Bugün, gözlük camları genellikle plastik ve camdır. Aynı zamanda çerçeveleri ise plastik, ahşap, metal ve hatta kahve telvesinden yapılabilmektedir. Evet yanlış duymadınız; kahve telvesinden. Topraktan ve tamamen çözünebilir özelliğe sahip bu ilginç gözlüğe buradan bakabilirsiniz.
Günümüzde; insanlarda miyop (uzağı görememe), hipermetrop (yakını görememe), astigmatizma, ambliyopi (göz tembelliği) gibi birçok görme bozuklukları gerçekleştiğinde, bazı gözlük camları artık bu kusurları düzeltmektedir. Bir bütün olarak ele aldığımızda, gözlüklerin zaman içinde geliştirdiği ve iyileştirdiği yöntemlerden bazıları şunlardır:
Bifokaller (Bifokalleri Kim İcat Etti):
Dışbükey lensler (konveks) hipermetropun, içbükey lensler (konkav) ve bazı rahatsızlıkları düzeltirken; 1784 yılına kadar her iki tür görme bozukluğundan muzdarip olanlara yardımcı olacak bir buluş yoktu. Ancak Benjamin Franklin buna çare bulana kadar. 1784 yılında Franklin, bifokal lensleri icat ederek bu soruna kökten çözüm üretmiştir. Franklin özellikle bu buluşu icat ederken; birisi uzak düzeltme, diğeri yakın ve okuma düzeltmesi olmak üzere iki camı ortadan kesmiş ve birbirine yapıştırmıştır.
Trifokaller (Trifokalleri Kim İcat Etti):
Özellikle bifokallerin icadından yarım yüzyıl sonra, trifokaller bulunmuştur. 40 yaşından sonra ortaya çıkan bu görme durumu bozukluğu piresbiyopisi olarak bilinmektedir. Bununla birlikte bu hastalığın kişinin görme yetisindeki etkilediği bazı olumsuz kavramlardan; kitap okuma, telefonda göz gezdirirken yaşanan sorunlar ve yakından okumak zorunda kalınan içerikler olarak bahsedebiliriz. 1827’de John Isaac Hawkins, buluşuyla aynı zamanda bu göz hastalığına çareyi de icat etmiştir.
Polarize Lensler (Polarize Lensleri Kim İcat Etti):
Bu lensleri 1936 yılında Edwin H. Land icat etmiştir. Polarizasyonu parlama önleyici olarakta tanımlayabiliriz. Ancak net bir tanımlama istiyorsanız; kendi kaynağından çıkan bir ışığın; kırıldıktan ve yansıdıktan sonraki gösterdiği özelliklerinin bütünüdür. Genelde güneş gözlükleri paloroid filtre kullanılırlar. Hatta günümüzde bu filtreler dört katmanlı ışık emici özelliklerle donaltılmışlardır. Başka bir deyişle günümüzde teknoloji ve fotoğraf severler tarafından da bu filtreler; ışığın oluşturabileceği olumsuz yansımaları önlemek için de kullanılmaktadır.
Plastik Çerçeveler (Plastik Gözlük Çerçevelerini Kim İcat Etti):
Plastik çerçevelerin ne zaman kesin olarak keşfedildiği bilinmemekle beraber, II. Dünya Savaşı döneminde popüler olduğu bilinmektedir. O dönemde pilotlar hem güneşten korunmak için aynı zamanda diğer çerçevelere göre daha hafif olmalarından dolayı bu çerçeveleri tercih ediyorlardı.
Fotokromik Lensler (Fotokromik Lensleri Kim İcat Etti):
Bu lensler 1960 yılında William H. Armistead ve Stanley Donald Stookey tarafından icat edilmiştir. Bu lensler özellikle yeterli düzeydeki bazı ışık türlerini gördüklerinde kararırlar. Aynı zamanda bu ışıkların olmadığı zamanlarda ise yine berrak hallerini alırlar. 2000’lerin başında oldukça popüler olmuşlardır. Genellikle güneş gözlükleri, ev ve araba camlarında kullanılırlar. Daha detaylı bilgi için fotokromik veya gözlük nedir makalesine bakabilirsiniz.
Mavi Işık Engelleyici Filtreler (Mavi Işık Engelleyici Filtreyi Kim İcat Etti):
Bu filtreyi net olarak kimin icat ettiği bilinmemektedir. Ancak 1980’den sonra bilgisayarların popüler hale gelmesiyle bu tarz araçlara gereksinimler artmıştır. Özellikle son dönemlerdeki akıllı telefonlarla beraber, göz yorgunluğunu gidermeye yarayan objeler ciddi şekilde araştırılmaya başlamıştır. Bu ışık filtresi de insanları zararlı olabilecek mavi ışıktan koruyarak; dijital göz yorgunluğu ve uyku düzeninin bozulması gibi problemlerden korumaktadır. Daha doğrusu koruduğu iddaa edilmektedir. Çünkü bazı üniversiteler ve bilim akademileri, bu filtrelerin bu tarz bir koruma eylemi gerçekleştirmediğini belirtmişlerdir.
Not: Burada yazılan makaledeki hiç bir kaynak tedavi amaçlı kullanılamaz. Gözünüzle ilgili problem yaşıyorsanız; en yakın bir göz doktoruna başvurmanızı rica ederiz.
