Karahanlı Devleti’ni Kim Kurdu ?
Karahanlı Devleti’ni Kim Kurdu: Özellikle tarih derslerinde bu yönüyle kafamıza vura vura kazınmış olan Karahanlı Devleti; 840 yılında tam Orta Asya’da kurulmuş bir Türk devletidir. Aynı zamanda kurucusu Bilge Kül Kadir Han’dır.
Karahanlılar’ın kuruluş tarihi, tam Uygur Devleti’nin Kırgızlar tarafından yıkıldığı zamana denk gelmiştir. Dolayısıyla o yıllarda Orta Asya’da ve Doğu Türkistan’da önemli güç değişiklikleri olduğunu söyleyebiliriz.
Hatta bir yanda Maniheizm’i kabul eden Uygurları, diğer yanda İslam’ı kabul eden Karahanlılar’ı düşünürsek; özellikle Türk Kültürü’nün de önemli bir değişim içerisinde olduğu da söyleyebiliriz.
Gazneli Devleti’ni Kim Kurdu?
Ama şunu da belirtelim Karahanlılar’ın ilk Müslüman Türk Devleti olması, sihirli değnek misali bu dönemde Türkler’in birden bire Müslüman olduğu gibi bir algıya sebep olmamalıdır. 751 Talas Savaşı’ndan beri süregelen bu din değiştirme süreci, Karahanlılar’da devlet dini olarak İslam’ı kabul etmesiyle doruğa çıkmıştır. Yoksa; Karluk, Yağma ve Çiğil Boyları başta olmak üzere birçok Türk boyunun oluşturduğu bir konfederasyon olan Karahanlı Devleti’nde hâlâ Müslüman olmayanlar da mevcuttu. Öyle ki; Karahanlılar’ın kurucusu olan Bilge Kül Kadir Han Müslüman olmasına rağmen, devletin topluca din değiştirmesi ancak 924’te başa geçen Satuk Buğra Han zamanında gerçekleşmiştir. Satuk Buğra Han da Müslüman olduktan sonra Abdulkerim adını almıştır.
İlk başkenti Balasagun olan; 934’te ise Kaşgar’a taşınan Karahanlı Devleti; 1043 yılında Doğu ve Batı Karahanlılar olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bununla birlikte batı devleti 1212’de Harezmşahlar; doğu devleti de 1211’de Karahitaylar tarafından yıkılmıştır.
İlginizi Çekebilecek Bir Konu: Uygurlular Kimdir ?